Ekki við Hagstofuna að sakast

Ég trúi að Hagstofan beiti bestu aðferðum við sinn útreikning og gagnaöflun en stundum breytast forsendur eða ný gögn koma fram og þá er unnt að komast nær réttri niðurstöðu eins og þeir benda sjálfir á varðandi útreikning á ýmsum hagstærðum.

Það er hins vegar vandamál að íslenskir stjórnmálamenn hafa valið að nota neysluvísitöluna (sem Hagstofan reiknar líka ásamt öðrum hagstærðum) sem óbrigðult viðmið fyrir verðtryggingu á skuldum.

Það er ekki augljóst að það sé slæmt en heldur ekki sjálfsagt að það eigi að gera. 

En það er slæmt og ætti ekki að gera.

Sjá meira um þetta í fyrri færslu: Enn um neysluvísitölu og verðtryggingu

 

Segir gagnrýni á Hagstofuna ekki maklega

Enn um neysluvísitölu og verðtryggingu

Í kjölfar fréttar um að Hagstofan birti óáreiðanlegar hagtölur:

Hagstofan reiknar líka neysluvísitölu.

Sá útreikningur er ALDREI endurskoðaður (leiðréttur) þar sem þá gæti komið önnur niðurstaða. Það verður að líta út sem svo að neysluvísitalan sé óbrigðull og hárréttur mælikvarði á verðbólgu og niðurstaðan ávalt rétt.

Ef neysluvísitalan væri endurreiknuð gæti verið að einhverjir áttuðu sig á skekkjumörkum og orðið ósáttir við þá eignatilfærslu sem notkun vísitölunnar veldur í landinu. Þó er vitað og viðurkennt meðal fræðimanna að neysluvísitalan er einungis nálgun á raunverulega verðbólgu og einnig að útreikningurinn ýkir verðbólguna.

Þannig er röksendafærslan fyrir verðtryggingu sú að verðbólgan kalli á eignatilfærslu frá skuldara til lánveitanda til að leiðrétta verðgildisrýrnun, en í raun er eignatilfærslan meiri en sem nemur verðbólgunni og munurinn því meiri sem verðbólgan er meiri.

Þótt verðtrygging kunni að eiga rétt á sér til að leiðrétta fyrir verðgildisrýrnun þá á notkun neysluvísitölu til verðtyggingar lána eins og tíðkast hér á landi ekki rétt á sér.

Heimildir um þetta má finna á þessar slóð (t.d. kafla 2):  Consumer Price Index Manual

Þar má m.a. lesa þetta:

"2.36 Despite the obvious limitations of a CPI as a measure of general inflation, it is commonly used by governments and central banks to set inflation targets. Similarly, it is interpreted by the press and the public as the ultimate measure of inflation. Although governments and central banks are obviously well aware of the fact that the CPI is not a measure of general inflation, a number of factors help to explain the popularity of the CPI, and these are discussed below."

og einnig þetta:

• "The CPI is widely respected. Its accuracy and reliability are seldom seriously questioned."
• "Most countries have deliberately adopted a policy of not revising the index once it has been published. This makes it more attractive for many purposes, especially those with financial consequences such as indexation. The lack of revisions may perhaps create a somewhat spurious impression of certainty, but it also seems to enhance the credibility and acceptability of the index."

Ath. að CPI er hugsað sem vísitala sem nota má sem viðmið til að verðtryggja laun og alls kyns félagslegar bætur (tryggingabætur). Hún er reiknuð út með það í huga að almenningur geti haft viðmið til að tryggja sín kjör. CPI er ekki ætlað að vera verðtryggingarviðmið fyrir lán eða fjárfestingar enda væri eðlilegast að verðtrygging lána í slíkum tilfellum væru miðuð við verðmæti þess sem lánað er til.

T.d. mætti verðtryggja fasteignalán miðað við fasteignaverð. Slík verðtrygging myndi til lengri tíma virka sem hemill á of miklar hækkanir á fasteignaverði (bólur) og einnig á lækkanir. M.ö.o. hefði slíkt verðtryggingarviðmið áhrif til sveiflujöfnunar í staða sveiflumögnunareins og núverandi kerfi gerir.

Verðtryggingin sem slík er ekki vandamál á Íslandi heldur að neysluvísitalan skuli notuð sem viðmið.

Krónan eða evran?

Mæli með þessari grein eftir Svein Eldon:

Er evran hentugari gjaldmiðill fyrir Ísland en krónan?

Mintzberg um efnahagsvandann

Mig langar að vekja athygli á þessari grein Henry Mintzberg um hvað er að efnahagsmálum Bandaríkjanna.

The Problem Is Enterprise, Not Economics

Ég held að margt af þessu megi heimfæra upp á Ísland.

"... vegna yfirlýsingar ..." á þetta að vera

En hvar er yfirlýsingin sem olli þessu fjaðrafoki hjá Kínverjum og málfræðistreitu hjá mér.

Kína uggandi yfir yfirlýsingu Bandaríkja

Að búa til hryðjuverkamenn

Í grunninn held ég að yfirgnæfandi meirihluti mannkyns sækist eftir því að lifa í friði og samlyndi við umhverfi sitt og nágranna. Þetta útilokar vissulega ekki samkeppni, ágreining og deilur, en yfirleitt eru þær staðbundnar og takmarkaðar við fáa þátttakendur í einu.

Svo gerist það öðru hverju að einhverjir atburðir breyta afstöðu fólks þannig að það ákveður að taka upp einstrengilega og óbilgjarna baráttu gegn einhverju. Líklega er þetta yfirleitt tengt því að réttlætiskennd viðkomandi er gróflega misboðið þannig að hún knýr hann til aðgerða.

Þegar svo er komið er ekki skirrst við aðgerðir sem geta valdið miklum skaða á eignum eða lífi jafnvel hjá þeim sem ekki eiga beina sök í málinu. Oft er reyndar ógreinilegt hver eða hverjir eiga sökina. Því verða þeir sem vilja ráðast til atlögu við meint óréttlæti að velja eitthvert skotmark sem er e.t.v. táknrænt.

Fólk sem ræðst til atlögu á þennan máta kann að verða kallað hryðjuverkamenn. Aðrir gætu kallað það andspyrnufólk, aðgerðarsinna eða baráttumenn frelsis og réttlætis.

Þetta er ófriður og hann brýtur gegn allsherjarreglu um friðsamleg samskipti í samfélaginu.

Ófriður er óæskilegt ástand og því þarf að vinda ofan af honum en helst að koma í veg fyrir að skilyrði fyrir að hann brjótist út skapist. Að vinda ofan af ófriði getur verið erfitt sérstaklega ef hann dregst á langinn.

Að koma í veg fyrir að ófriður skapist er oft flókið mál enda er réttlætiskennd fólks mjög mismunandi innréttuð. Hins vegar er það yfirleitt viðráðanlegt vandamál ef þess er gætt að misbjóða ekki réttlætiskennd of margra í einu í of langan tíma.

Það hlýtur að vera frumskylda stjórnmálamanna að varðveita friðinn. Það hlýtur að vera frumskylda stjórnmálamanna í lýðræðisríki að virða vilja kjósenda til að leiðrétta óréttlæti.

Þegar þessum frumskyldum er ekki sinnt þá er samfélagssáttmálinn brotinn. Þá breytast friðsamir heimilisfeður og mæður, synir og dætur í baráttumenn, aðgerðarsinna, andspyrnufólk og loks hryðjuverkamenn.  Þ.e.a.s. ef þetta gerist stig af stigi.

Fólk getur þolað flestar hörmungar og mótlæti ef réttlæti eða von um réttlæti fylgir á eftir. En fólk er einnig tilbúið að fórna flestu fyrir réttlætið. Þar með talið friðinum.

Réttlæti er það dýrmætasta sem við höfum. Síðan kemur friðurinn.

Stjórnvöld sem telja sig ekki hafa efni á réttlæti eru ekki með forgangsröðina í lagi. Slík stjórnvöld eru að búa til hryðjuverkamenn.

Í sjálfsvald sett

Síðbúin réttlætisvitun

Almenningur hefur í bráðum tvö ár kallað, grátbeðið, krafist, örvænt eftir að stjórnmálamenn mynduðu skjaldborg um heimilin gegn því óréttlæti sem fjármálastofnanir landsins hafa beitt þau.

Ráðandi stjórnmálamenn hafa haft sig hæga, allt of hæga, meðan heimilunum blæðir.

Nú þegar dómur er fallinn spretta hins vegar fram réttlætispostularnir hver á fætur öðrum og ætla að leiðrétta hið meinta óréttlæti að fjármálastofnanir missi spón úr sínum aski.

Þessar sömu fjármálastofnanir sem hafa svindlað, rænt og beitt öllu sínu afli til að setja inn óréttláta og ólöglega skilmála í lánasamninga þar sem lántakinn hafði EKKERT að segja um hvernig voru orðaðir.

Hinum nýréttlátu finnst nú halla á þessar fjármálastofnanir þegar atferli þeirra hefur sannarlega verið dæmt ólöglegt og telja nauðsyn að seilast í vasa almennings til að hjálpa greyjunum.

Og þetta er matreitt sem réttlæti!

 

Vill verðtryggingu á lánin

Dómurinn ætti að létta miklum erfiðleikum af mörgum

Hundruð milljarða eru í húfi.

Heimili landsins og atvinnulíf hafa von.

Dómurinn mun skapa erfiðleika

Mikilvægur áfangasigur - lokasigur eftir

Um er að ræða tvo dóma um ágreining vegna bílalána:

• Lýsing hf gegn Jóhanni Rafni Heiðarssyni og Trausta Snæ Friðrikssyni, en héraðsdómur var áður búinn að dæma Jóhanni og Trausta í vil. Það er staðfest í Hæstarétti.
• Óskar Sindri Atlason gegn SP-fjármögnun hf, en héraðsdómur var áður búin að dæma SP-fjármögnun í vil. Því er snúið við í Hæstarétti.

Lánafyrirtækin tapa bæði sínum málum.

Gylfi Magnússon er búinn að gefa út að hann sé reiðubúinn að slá skjaldborg um lánafyrirtækin og mun væntanlega beita sínu valdi til þess.

Einnig má vera ljóst að lánafyrirtækin munu halda áfram að sækja kröfu vegna húsnæðislána í erlendri mynt. Það er ólíklegt að þau gefist upp.

Slagurinn er því ekki unninn. En þetta er vissulega skarð í skjaldborgina um bankana.

Þetta er líka miklivægt skref í uppbyggingu á trausti á dómskerfið og þar með Ísland sem lýðræðisríki.

Nú er hægt að halda upp á 17.júní á morgun.

Gengistryggingin dæmd óheimil

Hræsni

Fyrst eru sett (reyndar alveg stórfurðuleg) lög um að enginn megi hafa hærri laun í stjórkerfinu en forsætisráðherra. Varað var við því að þessi lög myndu valda vanda hjá mörgum sem þá störfuðu í stjórnkerfinu og einnig takmarka úrval þeirra sem myndu vilja starfa innan stjórnkerfisins.

Þessi lög eru sett af frumkvæði Jóhönnu í forsætisráðuneytinu.

Svo er blekið varla þornað af undirskrift forseta á lögin þegar sjálft forsætisráðuneytið ásamt fleirum byrjar æfingar til að fara í kringum lögin.

Hvaða orð er hægt að hafa um svona vinnubrögð?

Hráskinnaleikur, blekking, minnimáttarkennd, kjánaskapur, svindl, svik, lygar, fíflaskapur, vanhæfni?

Þetta er a.m.k. hræsni.

 

„Ræddi ekki launamálin“