Leišrétting į skuldabyrši

Jęja., ég get ekki lengur orša bundist.

Enn į nż er fariš af staš ķ žeim tilgangi aš 'sanna' meš ašstoš sérfręšinga aš ekkert sé hęgt aš gera fyrir heimilin. Og kostnašurinn mundi allur lenda į rķkinu. Ekki viljum viš žaš. Mįliš dautt.

Eša hvaš?

Er hęgt aš hugsa sér lausn sem ekki lendir į rķkinu? Jafnvel lausn sem skilar aukinni veltu ķ žjóšfélaginu og eykur žvķ hagvöxt, atvinnu og tekjur rķkisins?

Jį žaš er hęgt.

Hér er sś lausn (sjį višhengi). Skrįin er 10 MB.

Ég kalla hana Uppgreišsluleišina. E.t.v.ętti frekar aš kalla hana Endurfjįrmögnunarleišina.

Hśn er ķ samręmi viš nśverandi reglur og lög. Einnig ķ samręmi viš samninginn viš AGS. Hęgt er aš śtfęra hana į mismunandi mįta og sś tillaga sem hér er sett fram er einungis ein śtfęrsla. Hśn tekur fyrst og fremst į žeim umfram kśf sem hruniš olli ķ skuldum heimilanna (gagnast minna žeim sem voru illa settir fyrir hrun). Hśn felur ekki ķ sér óbęrilegar byršar į lķfeyrissjóšakerfiš eša rķkissjóš. Hśn felur ķ sér aškomu Sešlabanka en enga nettó peningaprentun. Byršarnar eru fęršar į bankana en į mót kemur aš bankarnir eru meš afleišingar byrša heimilanna hvort eš er og žeir geta brugšist viš (velt auknum kostnaši śt ķ veršlag į sinni vöru). Bankarnir eiga enga kröfu į rķkiš ef žessi leiš er farin.

 

P.S. 

Ath. dagsetningarnar į skjalinu. Žessi hugmynd var kynnt rįšamönnum įriš 2009 og aftur 2010. Segi e.t.v. žį sögu seinna. Ķ stuttu mįli: žaš var ekki įhugi į aš taka į mįlinu. Eins og einn ašili sagši oršrétt: "Mitt hlutverk er ekki aš finna lausnir heldur aš reikna įkvešin dęmi". 

Ęfingar rķkisstjórnarinnar viršast einungis ganga śt į žaš aš sanna aš ekkert sé unnt aš gera. 


Skrįr tengdar žessari bloggfęrslu:

« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 Smįmynd: Marinó G. Njįlsson

Ég get vottaš aš Žorsteinn kynnti žessar hugmyndir fyrir hartnęr žremur įrum.  Sjįlfur fékk ég slķka kyningu hjį honum lķklegast į vormįnušum 2009.

Marinó G. Njįlsson, 27.1.2012 kl. 23:48

2 identicon

Takk fyrir kynninguna.

Žaš sem ég į dįlķtiš erfitt meš aš skilja er hvers vegna ęttu bankarnir ekki aš bera meira af žessum hękkunum og leišréttingum bara meš beinum hętti? Hvaša lęrdóm draga bankarnir af žvķ aš hafa stundaš sķna markašsmisnotkun og śtblįstur bankakerfisins į fölskum forsendum og fella sķšan krónuna og komast upp meš žaš svo til högglaust? Hver er lęrdómurinn sem eftir stendur fyrir žį sem reka banka? 

Hver er lęrdómur lķfeyrissjóšanna af žvķ aš žurfa ekki aš fęra til baka hluta af oftökunni/eignatilfęrslunni til lįntakenda, heldur nota svaklegar veršbótafęrslur til žess aš leišrétta fyrir eigin slęmar fjįrfestingar og t.d. vešlaus/tryggingarlaus kślulįn til atvinnulķfsins? 

Viš žurfum aš huga lķka aš žeim lęrdómi sem bęši viš almenningur og lķka žeir sem felldu hagkerfiš okkar draga af žvķ. Viš veršum aš hugsa žetta sem leišréttingu og aš fjįrmįlakerfiš beri leišréttingu žvķ žannig kemur lęrdómur og žannig fęst lķka meiri sįtt ķ samfélagiš held ég. 

Andrea J.Ólafs. (IP-tala skrįš) 31.1.2012 kl. 12:53

3 Smįmynd: Jślķus Björnsson

Erlendis er fjįrmįlstarfsemi skipt nišur hlutfallslega ķ 80 % minnst af raunžjóšrtekjur sķšasta įrs [PPP raunsala] er velt į langtķmaforsemdum 30 įr, Prime AAA +++ secrites bounds : verštyggingarvešsöfn sem skila sjóšsteymis raunvirši į almennri neytenda neytendakörfu [PPP, CIP] į hverju įri aš mešaltali. Žetta kallast hinn efnahagslegi stöšuleika grunnur.  Ķ UK žį gildir sķšustu 100 įr , aš fyrir öll 30 įr žį hękkar nįnast allt veršlag jafnt um 150%, į 5 įrum um 22,5%- 27,5 %.  Žessvegna er talaš um aš veršbólga mišaš viš 30 įra vešskuldir sé aš mešaltali um 5,0% yfir 30 įr. Hagfręšingar hér frį 1918 hafa greinlega aldrei skiliš aš mišaš er viš aš veršbólga į starfsęvi ęfirįšinna rķkisstarfsmanna hér įšur fyrr [mįtti bara lįna žeim] er hįmörkuš žegar gefin eru śt nżjar śtgįfur fasteingavešskulda til aš tryggja reišufjįr jafnstreymiš, meš tiltil til raunviršis žjóšartekna į hverju įri.   Erlendis er fasteignir activar eša passivar. Meš passivum er įtt viš aš eru ekki til sölu į hverjum įri: frišhelgar.  Žį gildir lķka um rķki aš til aš activar eignir aukist aš raunvirši įr frį įri , žį žarf aš fęra umframtekjur śr heildar raunžjóšarsölu ķ efnahaghag. N.B.


Raunžjóšartekjur PPP [reiknašar eftir į] eiga aš endurspegla raunvirši gengis myntar į hverju į įri innan sama rķkismarkašar.  Žaš er töluglidi raunviršis vegins mešaltals af skilgreindri vöru og žjónustu [alžjóšasamburšar raunveršum] sem er ķ neytendkörfu  80% mešaltekju einstaklinga, į aš haldast stöšugt. Sé raunvirši lękkaš ķ körfunni žį gildir um raunvirši myntar rķkis aš lękkar ķ samręmi žį fęrš žś minna raunvirši fyrir t.d. krónur og žį segja Sešlabankar USA , UK og EU, aš įrsžjóšargengi gengi krónu hafi lękkaš. Bjóša minna ķ hana [fljótandi er stillanleg]. Skammtķma vogununarsjóšir geta ekki į langtķmaforsemdum sagt žessu Sešlabönkum strķš į hendur og komist upp meš žaš aš mķnu mati.

Įrs raunžjóšartekjur ķ flestum eša öllum žroskuš rķkjum langtķma verštyggingar jafnstreymis vešsafna ķ grunni eru aušveldalega reiknašar og  hįmarkarkašar nęstu 100 įr.


Til aš reikna raunviršis veršrżrnun į mynt, žį  er mišaš viš breytingar į PPP ķ samhengi grunnfasteigna- eša žjóšrtekju- vešskulda lengri en 60 mįnušir  en CIP USA ķ öllum heiminum og HCIP milli evru rķkja į milli mįnaša, EU er meš annan raunviršis mlikvarša t.d. geta beyglašar grśkur fariš ķ 1.veršflokk og skemmdar kartöflur.  Evra er metin OER af Brussel 30% sterkrari en męld PPP af Worldbank og AGS. 


Skammtķma fjįrfestar į Ķslandi sumir skilja hlutfallsreikingin, prósentur, og margir eru meš afbragšs ljósmynda mynni, hinsvegar žarf mešfędda greind [IQ] og  žjįlfaša greind til aš skilja hlutföll ķ samhengi og sķšast ekki sķšst samhengi milli hlutfalla.
 
Formślan sem reiknar raunvirši myntar mišaš viš framtķšar veršlagsbreytingar er hinsvegar ekki meš hlutfallslegan vöxt eša lķnuleg og sannarlega skilja ašilar hana hér alls ekki, žvķ hér er tśknun og įherslur į Alžjóša principum allt ašrar og óskiljanlegar og geta ekki gengiš upp į Alžjóšaforsendum.

EF P tįknar hlutfalslegar breytingar į CIP [rétt męldum] eš PPP męldum [rétt] hér en reinkušum af Alžjóša gengismarkašin, žį er raunvirširżrnarformśla mynntar :

[1 - 1/(1 + P)] x 100% .

Žaš er engi tilviljun aš ķ ķhaldasömu  rķki eins og UK aš ef almennt veršlag heldur įfram aš hękka um 150% žį rżnar Pund um 60% į nęstu 30 įrum.

Hinvegar gildir lķka um bakveš verštyggingar vešsafna UK , almennar fasteignar grunn launtekjužega rżna um 60 % į 30 įrum, kallast ešlilegt višhald. 

Žetta skil ég og lķka aš langtķma subprime vešskuld söfn geta męlst meš įgętt reišfjįr innstreymi yfir eintök 5 įr, Sub er hlišsett og alls grunnur ķ  ógešveikum rķkjum. Žś sparar og tekur įhęttu meš kaupa hlutbréf ķ raunviršaukandi rekstri. Ķ Žżsklandi og UK getur žś bęši sparaš til langstķma į raunvaxta įhęttu meš aš fjįrfesta ķ eigin fasteign og greiša 60% višhaldskostnaš eša geymt sparnaš žinn ķ banka og tekiš į žig 60 % af rżnun punds nęstu 30 įr alls ekki almennt fengiš raunvexti žar frekar  en ķ Žżskalandi og USA, flestir sparendur sętta sig viš 60 % veršbętur eingöngu. 

Žess vegna er jafngreišlubréf sett upp žannig aš greidd eru śt 10.000.000 pund, lögš eru ofan į 6.000.000 vegna veršrżrunar punds į nęstu 30 įrum: Heildarskuld 16.000.000 kr og mįnašar afborgun : 44.444 Pund. Nafnvextir fundnir meš ķtrun.

Žetta er 100% örugg Prime AAA +++ veltu vešsöfnin.

Reglan er sś aš žegar opnaš er 300 bréfa 30 įra vešsklulda safn, žį er stofnkostnašur greiddur til baka į 30 įrum ef raunvextir eru um 2,0%. Skuldin hér fyrir ofan žį um 18.000.000 pund. 

Eftir 30 įra gildir aš jafnstreymiš er 3,0% af heildaveltu fylkisins og žetta kallast bindisskilda [eiga fyrir śtborgunum], 9 lįn greišast upp og 9 lįn er borguš śt. Upphęš nżrra śtborganna fylgir veršbólgu sķšust 30 įr.  Eigiš fé 3,0%. Minna eiginfé meira öryggi og minni įhętta, minni višhaldskostnašur.


Hér liggur vandmįliš į Ķslandi ķ 25 įra grunni sem 20% dżrari į mįnuši, og raunvaxtakörfu į eldra hśsnęši.      
Ķsland okra talsvert meira en Ķsreal, žar eru fastir vextir yfir öll 5 įr og leišrétt upp og nišur, milli tķmabila.

Ef Ķsland ętlar ekki aš hafa Prime AAA+++ vešsöfn ķ grunni raunviršisaukasköpunar hér nęstu 30 įr žį veršur ekki byggilegt hér. Grķpa ekki tękfęriš žegar gengiš hér var leišrétt, segir mér aš heimska ręšur ennžį hér rķkjum, brenna žjóšartekjum į altri gręšingar.  

Jślķus Björnsson, 31.1.2012 kl. 16:43

4 Smįmynd: Jślķus Björnsson

https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/index.html
Allur oršaforši er skilgreindur į žessum vefsķšum. Gott aš styšjast viš Oxford eša Webster oršabękur. 

  http://www.global-rates.com/

Hér er hęgt aš fį góšar heimildur um raunvirši gjaldmišla inn į Heildar rķkismörkušum.

Žś fęrš almennt 30% minna raunvirši męlt CIP į mįnuši eša PPP į įrsgrundvelli fyrir dollar ķ Evru rķkjum aš mešaltali en ķ USA.

Pund rżnar eins višhald fasteignaveša eša um 60% aš raunvirši PPP į 30 įrum žaš er allt veršlag hękkar ķ pundum um 150% į 30 įrum.

Rķkis er fjįrmįlastofnum sem Bókar CRED gengi gjaldmišla į sķnum markaši mót Det raunvirši heildar sölu allra vöru og žjónust vsk. į hverju lišu įri. Ķ Alžjóšlegu fjįmįlabókhaldi geta passivar vešeignir ekki hękkaš meira aš raunvirši innan rķkis en sem nemur raunviršistekju aukningu sama įr inn į rķkismarkaši.
Žetta viršist Ķslenskir endurskošendur ekki skilja sķšan 1918.


Skekkja į raunviršismati minnkar hlutfallslega žvķ lengra tķmabil sem er gert upp, t.d. er nś eftir 1970 oft mišaš viš raunviršisölu sķšustu 60 mįnaša.

Ef hér seld vara og  žjónustu sķšust 12 mįnuši fyrir 100 milljarša ķ krónun eša evrum og žess sama vara kostar aš raunvirši vegiš mešaltal af öllum neytenda mörkušum jaršar ekki nema 1 miljarša dollar į PPP gengi innan USA, žį eru eru žessar 100 milljaršar aš raunvirši 1 milljarša dollara į gengi Dollara innan USA.

Ef Ķslendinga flytja inn 80% af allri innlands sölu žį hękkar slķkur innflutningur ķ samręmi viš hagvöxt [annaš orš fyrir veršbólgu] ķ rķkjum sem flutt er inn frį, yfir leitt er innflutningur fjįmagnašu meš banka lįnum og ķ USA er lįmark 5,0% veršbóta vextir į lįnum ķ dollurum og pundun. 


Žį er um aš gera aš allt hękki hér ķ samręmi viš innflutning og veršbętur į honum.


Passivar eignir eša fastar eru eignir sem lśta ekki sölu markašarins žvķ žęr er ekki til sölu  almennt į hverjum degi. Žetta er lķka svököllušu bakveš allra reišfjįrvarsjóša ešlilgra fjįmįlstofnanna sem hrynja žess vegna ekki.

Ķslenska višskipta hagfręši bulliš hér er ekki umręšu grundvöllur um mannréttindi og eignarétt. 

Rķkiš setur lög um śtborganir į langtķma vešskuldum og įkvešur vešmat į passivum eignum allstašar utan Ķslands.

Vešskuldir meš bakveši ķ heimilum almennings eru dżrmęt veš sem bankar keppast um komast yfir. 

Bakveš ķ fasteign kostar skrįšan eigenda fasteigna um 60% ķ višhald en vešhafin bankinn borgar ekki neitt af višhaldinu, hinvegar žarf hann ķ UK aš borga 60% ķ višhald af pundum af reišufé į 30 įrum vegna žess aš allir fį hękkun.

Žegar um 30 įra vešskuldir er aš ręša žį gildir aš ef 10.000.000 punda er borgašar śt žį er 6.000.000 settar ofan til tryggja bankan fyrir rįšgeršri rżnun į pundi nęstu 30 įr. Heildarskuld veršur žvķ 16.000.000 kr. + 12.000.000 ķ śtborgun, višhald tryggingar og fasteigna skattar fyrir skrįšan eigenda į nęstu įrum.   Hann borgar žvķ aš raunvirši fyrir 10.000.000 kr. 28.000.000 og žetta žykir flestum nóg erlendis.

Žegar 30 įra vešsöfn er stofnuš til 30 įra žį tengist žaš oft nżbyggingum og žį žarf stofn [hluta] fé, og til aš greiša žaš śt į žroskaferlinu. žarf max. 1,99% raunvexti. Žessvegna er heildar jafngreišslu skuldir til 30 įra erlendis  til  ALMENNINGS, yfirleitt meš 60% til 85% įlagningu į śtgįfudag. 10.000.000 śrborgun er greidd meš heildarskuld 16.000.000 til 18.500.0000. Tryggir fyrir 150% veršbólgu nęstu 30 įr, geri rįš fyrir meiri įlgningu veldur hruni og žaš vita flest rķki fyrirfram. 


Gęlpa rķki leyfa aš meira sé almennt lagt į efnahagsgrunn sinn. Žaš gildir ekkert markašs frelsi ķ žessum mįlum erlendis. Bókhald veršu aš stemma og eignir uppfęrst meš tekjum.  

Į Indlandi er ennžį viš lķši furststétt sem segir 1800 greina stjórna skrį tryggi žeim og sķnum erfingjum įkvešinn hluta af raunviršiaukasköpum [rauntekjum] framtķšar. Hér į Ķslandi er žį engin framtķš fyrir afkomendur 80 % ķbśa ķ dag, sem sķfellt žurfa aš greiša meira og meira af rauntekjum PPP įr frį įri til sišspiltra skammtķma fjįrfesta sem žykkjast geta safnaš reišufé ķ sjóš į žess aš borga meš sjóšum 60 % ķ višhaldkostnaš į 30 įrum.  Skilja ekki hlutallslegt samhengi.

Penginamagn ķ umferš į hverju įri į aš endurspegla ķ tvķgįttar bókhaldslegum og lagalegum skilningi raunvirši heildarsölu vöru og žjónustu į sama įri į sama markaši. Foréttindi mį ekki ekki binda ķ lög. Raunvirši er įkvešiš af frjįlsum=virkum neytendum, millstéttinni sem telur alltaf til 80% mešaltekjužegna, įn tillit til menntunar eša nįmsdvalar [sem minnkar atvinuleysi] ķ sögunni.   

Raunvirši į endasölustigi skiptir öllu mįli fyrir öll rķki žar sem hinu almennu neytenda markašir er męlikvaršar į aušlegš og velferš allra rķkja. 

Jślķus Björnsson, 1.2.2012 kl. 22:34

5 Smįmynd: Žorsteinn Helgi Steinarsson

Andrea, ég er alveg sammįla žér varšandi sišferšisžįttinn ķ mįlinu. Aš mķnu mati eru žaš fyrst og fremst bankarnir (stjórnendur, eigendur og endurskošendur žeirra) sem eru sekir ķ mįlinu og žeir hafa sloppiš ansi vel hingaš til.

Ég er aš vonast til aš bankarnir beri sem mest aš žeim kostnaši ķ formi minni hagnašar. Hagnašur žeirra frį hruni slagar hįtt upp ķ žį upphęš sem žarf til aš leišrétta skuldir heimilanna. Lķfeyrissjóširnir rįša viš sinn hluta. Ķbśšalįnasjóšur er svo annaš mįl. Hann žarf aš endurfjįrmagna en nżtur reyndar bakstušnings rķkisins.

Žorsteinn Helgi Steinarsson, 9.2.2012 kl. 22:01

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband